Ev Sahibi Olmak İsteyenler İçin Konut Sorunu ve Çözüm Önerileri
Son yıllarda konut ihtiyacı giderek artarken, yüksek fiyatlar ve krediye erişim zorlukları ev sahibi olmayı güçleştiriyor. Konut üretici firmaların birçoğunu temsil eden dernekler, devletin kiralamayı üstlendiği bir model ya da kamu-özel ortaklığı ile yeni konut üretiminin çözüm olabileceğini belirtiyor. Özellikle ‘sosyal konut’ odaklı çalışmaların temelinde ise ‘arsa’ konusu sektörün en büyük beklentileri arasında yer alıyor. Konut kredisi faiz oranlarında yaşanan bir miktar gevşeme olsa da genel ortalama hala yüzde 3’ün üzerinde seyrediyor. Bu durum tüketiciler için ev sahibi olmayı oldukça maliyetli hale getiriyor. Türkiye genelinde konut fiyatlarının artış hızı azalsa da ortalama konut fiyatı 3.5 milyon liranın üzerine çıkmış durumda. Yıllık 800 binden fazla yeni konut ihtiyacı bulunmasına rağmen yüksek fiyatlar ve faizler nedeniyle üretim sürekli olarak erteleniyor ve ev sahipliği oranı düşüş gösteriyor.
Ev Sahipliği Oranı Düşerken Konut Üretimi Nasıl Artırılabilir?
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ramadan Kumova, orta gelir grubu, orta-alt gelir grubu ve alt gelir grubu için yeterli konut üretiminin yapılamadığını vurguluyor. Bu noktada Kamu-Özel İşbirliği Yöntemi ile konut üretiminin artırılması gerektiğini belirtiyor. Kumova’ya göre, bu model sayesinde arsa maliyetlerinin düşürülmesi ve konutların daha uygun fiyatlarla satılması mümkün olabilir. Ayrıca Kumova, konut kredisi faizlerinin düşürülmesi için de bankaların ellerinde bulunan devlet tahvillerinin kullanılabileceğini öne sürüyor.
Yeni Konut Modeliyle Kiralar Yarıya İnebilir
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, Türkiye’de uygulanabilecek bir ‘Yeni Konut Modeli’ üzerinde çalıştıklarını belirtiyor. Bu modelin amacı kira fiyatlarını yarıya indirerek kentsel dönüşüme zemin hazırlamak. Çekici’ye göre, bu model sayesinde devletin elindeki arsalar özel sektöre verilerek düşük kiralı konutlar üretilebilir. Bu model arsa maliyetlerini sıfıra indirerek kiraları düşürüyor ve kamu-özel sektör iş birliğiyle uygulanabilir.
Maliyet Düşürücü Adımlarla Konut Üretimi Nasıl Artırılabilir?
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Engin Keçeli, sektörde yaşanan maliyetlerin ve tüketicilerin karşılaştığı yüksek fiyat ve faizlerin çözümü için kamu ve sektör paydaşları tarafından atılması gereken adımlara dikkat çekiyor. Keçeli’ye göre, arsa temininin kolaylaştırılması, faiz oranlarının düşürülmesi, vergi indirimleri ve kentsel dönüşüm projelerinin hızlandırılması sektörü canlandırabilir. Ayrıca Proje Gayrimenkul Yatırım Fonları (PGYF) gibi finansman araçları da kentsel dönüşüm projelerine destek olabilir.