Doğu ve Güney Çin Denizi arasında bulunan ada ülkesi Tayvan, dünyada 7 nanometrenin altındaki gelişmiş çiplerin yaklaşık yüzde 60’ını üretiyor. Bu çipler, yapay zeka, 5G teknolojileri ve askeri silahlar için stratejik öneme sahip bir unsur olarak öne çıkıyor. Tayvan’daki lider konumdaki Taiwan Semiconductor (TSMC) şirketi, son yıllarda daha fazla dikkat çekmekte. Bu sektörde faaliyet gösteren diğer önemli şirketler arasında United Microelectronics (UMC) ve MediaTek de bulunuyor. Hollandalı ASML, Güney Koreli Samsung gibi şirketler de bu alanda önemli bir rol oynuyor. ABD’de faaliyet gösteren Micron, Intel, Nvidia ve Texas Instruments gibi şirketler de bu alandaki adımlarını hızlandırmış durumda.
ABD yönetimi, CHIPS Yasası kapsamında bu alandaki şirketlere ve özellikle TSMC şirketine milyarlarca dolarlık destek sağlayarak küresel rekabeti güçlendirmeyi amaçlıyor. TSMC’nin Arizona’daki fabrikasında üretilen çiplerin verimlilik oranının diğer tesislere kıyasla daha yüksek olduğu biliniyor. Çin, HiSense, Biren, SMIC gibi firmalarla birlikte Küresel Güney ülkeleri arasında önemli bir çip ve yarı iletken üretim kapasitesine sahip.
Çip ve yarı iletken üretiminin stratejik önemi nedir?
Çip ve yarı iletkenler, akıllı telefonlardan bilgisayarlara, sanayi makinelerinden askeri sistemlere kadar birçok alanda kullanılan önemli bileşenlerdir. Bu teknolojiler, ulusal güvenlik ve küresel ekonomi açısından kritik bir öneme sahiptir. Dijitalleşme süreci hızla ilerlerken, çip teknolojilerine olan talebin artması beklenmektedir. Bu nedenle, ABD ile Çin arasındaki rekabette jeopolitik açıdan önemli bir rol oynayan çip ve yarı iletken sektörü, teknolojik üstünlüğü belirleyebilir. ABD, Japonya ve Tayvan gibi ülkeler, bu alanda yatırımlar yaparak güçlerini artırmayı hedeflemektedir.
Yapay zekanın sektördeki etkisi nasıl artacak?
Küresel yapay zeka sektörünün 2025’te büyük bir büyüme yaşaması beklenmektedir. Yapay zeka, yarı iletken talebinde önemli bir artışa neden olacaktır. Özel yapay zeka çiplerine olan ihtiyaç arttıkça, sektörde büyüme oranının yüzde 20’nin üzerinde olması beklenmektedir. Bu alanda faaliyet gösteren şirketler arasında TSMC, Samsung, Micron, Intel, Nvidia, Texas Instruments, ASML gibi önemli firmalar bulunmaktadır. Çin’in HiSense, Biren, SMIC, YMTC ve CXMT gibi şirketlerinin de küresel oyuncular olacağı öngörülmektedir.
Kovid-19 salgını sektörde nasıl bir dönüm noktası oluşturdu?
Kovid-19 salgını ve sonrasında yaşanan savaşlar ve çatışmalar, küresel tedarik zincirlerini sınırlamış ve çip üretiminin yerelleştirilmesinin stratejik önemini artırmıştır. Tayvan ve Güney Kore gibi ülkeler, bu alandaki en gelişmiş teknolojilere sahiptir. Ancak, uzmanlara göre, yarı iletken üretimine erişimde çok taraflı işbirliğine ihtiyaç vardır. Batı dünyası ve Çin arasında iki farklı tedarik zinciri oluşturulması muhtemeldir.
ABD’nin çip sektöründeki adımları nelerdir?
ABD, Tayvan’daki çip üretimine olan bağımlılığı azaltmak için çeşitli adımlar atmaktadır. Küresel çip talebinin artacağı ve bu alanda faaliyet gösteren şirketlerin lider konumlarını koruyacağı öngörülmektedir. ABD’nin çip sektöründeki yatırımlarını artırması ve yasalar çıkarması beklenmektedir. Gelecekte, Apple, Google ve Microsoft gibi büyük şirketlerin de bu alanda önemli yatırımlar yapması beklenmektedir.
Gelecekte yarı iletken üretimi nasıl şekillenecek?
Hindistan merkezli bir enstitüden yapılan açıklamalara göre, yarı iletken üretiminde odak noktası, yeni çip tasarımlarına ve mimarilere kayacaktır. Grafik işleme birimleri (GPU) ve uygulamaya özgü çipler üzerinde çalışmalar artacak ve yeni teknolojilere ihtiyaç duyulacaktır. Çip ve yarı iletken üretimine erişim, gelecekte daha da önemli hale gelecektir ve çok taraflı işbirliği gerektirecektir.