İSO Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2023 Araştırması Sonuçları
İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından geçen ay açıklanan “İSO Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2023” araştırmasının ardından, “İSO Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2023” araştırmasının sonuçları kamuoyuyla paylaşıldı. Bu araştırmaya göre, İSO İkinci 500’ün üretimden satışları geçen yıl 2022’ye göre yüzde 42,2 artarak 695 milyar liradan 988 milyar liraya çıktı. Bu artışta küresel talebin yavaşlaması, deprem felaketi, uzun seçim dönemi ve yeni ekonomi politikalarının etkisi olduğu belirtildi.
İSO İkinci 500’ün üretimden satışlarındaki değişimler incelendiğinde, 2023 yılında üretimden satışların yüzde 13,7 gerilediği görüldü. Reel değişimler hesaplanırken enflasyon verileri de dikkate alındı. İSO İkinci 500’ün üretimden satışları, enflasyona ilişkin tüm göstergelerde reel olarak geriledi.
İlk sırada Biska Tekstil yer aldı ve 76 şirket listeye girdi. Üretimden satışları 2 milyar 958 milyon lira olan Biska Tekstil’i, sırasıyla 2 milyar 949 milyon lira ile Karel Elektronik ve 2 milyar 945 milyon lira ile Küçükçalık Tekstil takip etti. Sıralamaya 2 milyar 958 milyon lira ile 1 milyar 294 milyon lira arasında üretimden satışı olan şirketler girebildi.
2023’te Türkiye’nin ihracatı binde 5 artarak 255,4 milyar dolara yükseldi. Ancak İSO İkinci 500’nün ihracatı yüzde 6,5 düşüşle 15 milyar dolara geriledi. Bu durum, daha küçük ve orta ölçekli kuruluşların dış pazarlara açılma ve rekabet gücünü koruma konusunda zorlandığını gösterdi.
İSO İkinci 500, satışlarda ve karlılıkta zayıf bir performans sergiledi. Faaliyet karı artış gösterirken faaliyet karlılığı oranı aynı kaldı. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar büyüklüğü artarken FAVÖK karlılığı neredeyse değişmedi. Vergi öncesi kar ve zarar toplamı arttı ancak satış karlılığı oranı düştü.
İSO İkinci 500’ün aktif toplamı 1,4 trilyon liraya ulaştı. Finansman giderleri, faaliyet karına oranı arttı. Öz kaynaklar ve toplam borçlar artış gösterdi. Borç/öz kaynak ilişkisinde öz kaynak payı arttı.
Mali borçlar ve diğer borçlar artış gösterdi. Devreden KDV alacakları halen bir sorun olmaya devam etti. Teknoloji yoğunluklarına göre yaratılan katma değer dağılımında yüksek teknoloji grubunun payı arttı.
İstihdam ve maaşlarda artış yaşandı. AR-GE yapan kuruluş sayısı durağanlaşırken AR-GE harcamaları arttı. Halka açık ve yabancı sermayeli kuruluşların sayıları değişti.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO İkinci 500’ün performansını değerlendirirken 2023’ün iç ve dış dinamiklerinin etkili olduğunu belirtti. Dijitalleşme ve yeşil dönüşümün önemine vurgu yaptı.
Sonuç olarak, İSO İkinci 500’ün 2023 performansı ekonomik ve finansal zorluklara rağmen ülkeye katkı sağladığını gösterdi. Sanayicilerin kararlılığı ve fedakarlığı önemli bir rol oynadı.